اين تكنيك همواره مورد توجه فراگيران، بازيكنان و علاقمندان به اين ورزش است. اصولاً بازيكنان در هنگام بازى از اجراء صحيح و موفقيت‌آميز اين تكنيك لذت بيشترى مى‌برند. شايد دليل عمدهٔ چنين احساسي، خارج شدن توپ از جريان بازى باشد، كه در اثر اين فن غالباً به وقوع مى‌پيوندد. مشابه اين مهارت در بازى بسكتبال و فوتبال و... نيز وجود دارد و آن هنگامى است كه توپ وارد سبد و دروازه مى‌شود، در اين لحظه است كه هيجان تماشاگران به اوج خود مى‌رسد. از اين صحنه‌هاى شورانگيز در رقابت‌هاى واليبال فراوان مشاهده مى‌شود. خصوصاً در شرايط حساس كه اجراء مثبت اين فن، نقش تعيين كننده دارد. نكتهٔ مهم ديگر، پوشش دفاعى در مقابل چنين حمله‌اى است. در واقع مى‌توان گفت كه فن آبشار و دفاع روى تور، لازم و ملزوم يكديگر هستند و براى ارزشيابى هر يك از اين فنون، وجود ديگرى الزامى است. هر جا آبشارى به اجراء گذشته مى‌شود، در مقابل آن يك سدّ دفاعى به‌وجود مى‌آيد و برعكس. بنابراين موقعى مى‌توان توانائى و مهارت فراگيران را در اجراء اين فنون به محك آزمايش سپرد كه هر دو تكنيك در مقابل يكديگر به نمايش گذاشته شوند.
به ادامه مطالب برويد
تكنيك آبشار روى پاس‌هاى بلند به لحاظ داشتن زمان بيشتر موجب افزايش كنترل و نهايتاً هماهنگى لازم در اهرم‌هاى فراگيران مى‌شود. بنابراين لازم است در آموزش مقدماتى در اين فن، از اجراء آبشار روى پاس‌هاى كوتاه كه به سرعت و عكس‌العمل بيشترى نياز مى‌باشد خوددارى شود.
مراحل تكنيك
حركت
حركت يا جابه‌جائى يكى از موارد عمده در واليبال است. در انجام فن آبشار براى اينكه فراگير بتواند به توپ ضربه وارد كند، بايد به سمت توپ ارسال شده (پاس) حركت كند. در اين حالت تنظيم گام‌ها در ايجاد هماهنگى بين فراگير و توپ نقش اساسى دارد. لذا در آموزش مقدماتى لازم است فراگيران حركت سه گام را تجربه كنند و در انجام صحيح آن كوشش نمايند. مى‌توان مبدأ حركت را از پشت خط يكسوم (فاصله سه مترى از تور) به سمت تور در نظر گرفت. حال از فراگيران انتظار مى‌رود تا هنگام حركت به اين موارد توجه كنند:
- در هنگام حركت به سمت تور فاصله گام‌ها رفته رفته زيادتر مى‌شود.
- آخرين گام به‌صورت جفت انجام مى‌شود و در پاها در اين وضعيت به اندازهٔ عرض شانه‌ها از يكديگر در حالت موازى فاصله دارند.
- در آخرين گام كه به‌صورت جفت انجام مى‌شود پاها از ناحيه مفصل زانو خميدگى بيشترى پيدا مى‌كنند تا فراگير بتواند پرش (عمودي) قابل توجهى را انجام دهد (تصوير زير).
پرش
فراگيران براى اينكه بتوانند پس از انجام آخرين گام پرش (عمودي) موفقى داشته باشند، از حركت دست‌ها به‌طرف جلو و خم كردن زانوها كمك مى‌گيرند. وضعيت بدن در هنگام پرش در تصوير زير نشان داده شده است. از اين‌رو اين موارد را مى‌توان در تصوير مذكور مشاهده كرد:
- بدن فراگير در هوا نسبت به تور حالت قوس (محدب) دارد.
- دست ضربه (دستى كه توپ را لمس مى‌كند) براى كسب نيروى بيشتر به سمت عقب كشيده مى‌شود.
- دست غيرضربه براى حفظ تعادل فراگير در بالا قرار داده مى‌شود و... .
ضربه به توپ
در هنگام زدن ضربه (آبشار) لازم است به اين نكات توجه شود: (تصوير زير)
- در لحظه ضربه زدن به توپ بايد دست كاملاً كشيده باشد و ضربه روى سر توپ فرود آيد.
- زدن ضربه با تمام دست (مچ، كف و انگشتان) كه در حالت طبيعى قرار دارد انجام شود.
- وضعيت بدن از حالت قوس (محدب) به قوس (مقعر) نسبت به تور تغيير شكل دهد.
- دست ضربه پس از اجراء فن بايد ادامه حركت داشته باشد.
فرود به زمين
در هنگام فرود به زمين لازم است به اين نكات توجه شود:
- فاصله پاها نسبت به هم تقريباً به اندازهٔ فاصله‌اى باشد كه در هنگام جهش ايجاد شده است.
- هنگام فرود ابتدا پنجه‌ها، سپس كف پا و در پايان پاشنه‌ها با زمين تماس پيدا مى‌كنند.
- فرود فراگير بايد حتى‌المقدور در جهت تور باشد تا حركات بازيكنان مقابل همواره در مسير ديد او باشد.
حال فراگيران مى‌توانند با توجه به هر يك از مراحل تكنيك آبشار براى فراگيرى بهتر، كليه مراحل اين فن را به‌صورت تركيب شده در تصاوير زير مشاهده نمايند.
تمرينات تكنيك آبشار (حمله)
فراگيران در سه گروه تقسيم مى‌شوند و در حالى كه هر يك توپى را در اختيار دارند در پشت خط يكسوم زمين قرار مى‌گيرند. با فرمان مربى حركت سه گام را به سمت تور انجام مى‌دهند و در آخرين گام توپ را به هوا پرتاب كرده، به آن ضربه مى‌زنند. در اين تمرين آبشار روى پاس بلند اجراء مى‌شود. وقتى هر فراگير تمرين را انجام داد به دنبال توپ خود مى‌رود و در انتهاى صف براى حركت بعدى آماده مى‌شود (تصوير زير).
فراگيران در دو گروه، مقابل يكديگر مى‌ايستند و خود را براى اجراء فن آبشار و دفاع روى تور آماده مى‌كنند، مربى در حالى كه بر روى يك ميز ايستاده، توپ‌آويز را براى آبشار فراگيران در روى تور نگه مى‌دارد. آنگاه از فراگيران طرف ديگر تور مى‌خواهد كه تكنيك دفاع روى تور را در مقابل آبشار انجام دهند. در اين حالت پس از چند تكرار محل توپ‌آويز تغيير مى‌كند تا هر دو فراگير در حال حركت و با هماهنگى بيشتر به اجراء فنون مورد نظر بپردازند (تصوير زير).
در اين تمرين ابتدا از فراگيران خواسته مى‌شود كه در پشت خط يكسوم در يك گروه قرار گيرند و با پرتاب توپ به خود پاس داده، به آن ضربه بزنند. فراگيران پس از اجراء اين فن فوراً به انتهاى صف رفته، براى حركت بعد آماده مى‌شوند. پس از چندين تكرار، از فراگيران خواسته مى‌شود كه در زمين مقابل پس از اجراء تكنيك مورد نظر به دفاع بپردازند و يا يكى از فراگيران كه صفحات دفاع را در دست‌هاى خود دارد بر روى تشك ايستاده به اجراء فن دفاع روى تور اقدام مى‌كند. اين تمرين تا زمانى كه تمام نفرات، دفاع روى تور را انجام دهند ادامه دارد (تصوير زير).
بدون توپ
فراگيران در پشت خط يكسوم (۳ مترى زمين) قرار مى‌گيرند. آنگاه با فرمان مربى حركت سه گام را به سمت تور تمرين مى‌كنند. ابتدا حركات مرحله به مرحله و پس از رفع اشكالات به‌صورت كامل انجام مى‌شود. پس از چندين تكرار، حركت كامل آن براى اصلاح نهائى زير نظر مربى صورت مى‌گيرد.
با توپ
فراگيران در دو گروه در دو طرف تور مستقر مى‌شوند. هر يك از فراگيران در حالى كه توپى را در دست دارند حركت سه گام را انجام داده، آن را با هر دو دست از ارتفاع بالاى تور به زمين مقابل مى‌فرستند و مجدداً در صف گروه خود براى انجام اين تمرين اهدافى را در زمين مقابل هر گروه تعيين كرد (تصوير زير).
- فراگيران در پشت خط يكسوم زمين در يك صف مستقر مى‌شوند. آنگاه مربى با استفاده از توپ‌آويز از آنان مى‌خواهد كه ضمن حركت صحيح سه گام، پرش كرده، به آرامى به توپ ضربه بزنند. اين تمرين فرصت خوبى را براى رفع اشكال فراگيران فراهم مى‌سازد. علاوه بر حركت سه گام، نحوهٔ جهش وضعيت دست ضربه زننده و نحوهٔ فرود فراگير مورد توجه قرار مى‌گيرد (تصوير زير).
- فراگيران در گروه‌هاى مختلف در مقابل ديوار قرار مى‌گيرند. از آنها خواسته مى‌شود كه بدون پرش كردن در وضعيت آبشار به توپ ضربه بزنند. بهتر است براى اين تمرين هدفى بر روى ديوار تعيين شود. چنانچه در محل تمرين ديوار مناسبى وجود نداشته باشد، از فراگيران خواسته مى‌شود كه دو به دو در فاصله چند متر از يكديگر مستقر شوند و در وضعيت تكنيك آبشار توپ را به سمت هم ارسال نمايند (تصوير زير).
- در حالى كه فراگيران در پشت خط يكسوم در يك صف مستقر شده‌اند، مربى در نقش پاس دهنده توپ‌ها را با مكث براى آنها ارسال مى‌كند تا به‌صورت فن آبشار به توپ ضربه بزنند. در اين حالت حركات فراگيران كنترل و اصلاح مى‌شود و همان‌طور كه در تصوير زير مشاهده مى‌شود آنان پس از اجراء فن به دنبال توپ خود رفته، در انتهاى صف براى حركت بعدى آماده مى‌شوند.
نكات ايمنى
در هنگام اجراء تمرينات فن آبشار لازم است از عبور توپ از زير پاى آبشارزننده‌ها جلوگيرى به‌عمل آيد. زيرا فرود احتمالى بازيكنان بر روى توپ‌هاى سرگردان صدمات جبران‌ناپذيرى را به‌وجود مى‌آورد.
- در شروع تمرين گرم كردن كامل مفاصل مچ پا، زانو، كمر و كتف براى جلوگيرى از صدمات احتمالى بسيار ضرورت دارد.
- بايد قوياً تأكيد شود كه فراگيران از فرود بر روى پاشنه‌هاى پا خوددارى كنند و سعى نمايند در هنگام فرود به زمين روى هر دو پا فرود آيند و براى خنثى نمودن فشار وارده بر مفاصل، زانوها را خم كنند.
منبع: http://www.aftabir.com