اين فن هم از لحاظ امتياز و هم از نظر اثبات برترى روحى بر حريف، يكى از مهم‌ترين مهارت‌هاى اين ورزش محسوب مى‌شود. آنچه از تجزيه و تحليل آمار مسابقات جهانى در اين زمينه به‌دست مى‌آيد، محدوديت اجرائى اين فن در مقايسه با وسعت عملكرد مهارت آبشار است. به‌طورى كه عنوان شده عمليات تاكتيكى حمله در هنگام مسابقه تا ۸۰ درصد موفقيت‌آميز است، در حالى كه عمليات تاكتيك دفاع روى تور فقط ۲۰ درصد موفقيت‌آميز مى‌باشد. از آنجا كه اين فنون، لازم و ملزوم يكديگر هستند و هر يك به تنهائى فاقد ارزشيابى هستند، از مقايسهٔ آمارى آنها اين نتيجه حاصل مى‌شود كه چنانچه تيمى بتواند درصد عمليات تاكتيكى دفاع روى تور خود را افزايش دهد به همان نسبت شانس بيشترى براى پيروزى به‌دست مى‌آورد. نتايج موفقيت‌آميز اين فن وقتى بيشتر روشن مى‌شود كه با قوانين جديد و كسب امتياز به‌صورت رالى مقايسه شود.
به ادامه مطالب برويد
تاكتيك دفاع انفرادى
در مرحلهٔ مقدماتى تاكتيك دفاع روى تور، اولين وظيفهٔ مدافع، جاگيرى صحيح در نزديك تور و زير نظر گرفتنِ مهاجم روبه‌روى خود مى‌باشد. در مرحلهٔ بعد در حالى كه دست‌ها در بالا قرار مى‌گيرد، روى پنجه‌هاى پا داراى يك حركت نسبى است و آمادهٔ حركت به سمت منطقهٔ حمله مى‌شود. معمولاً دفاع يك نفره بيشتر در مقابل حملات سريع و كوتاه، كارآئى پيدا مى‌كند (تصوير زير).
تشخيص محل حمله
مدافعان براى اينكه بتوانند محل اصلى تهاجم حريف را تشخيص دهند، بايد در وهلهٔ اول توانائى شناخت ملاك‌هاى اصلى تشخيص را داشته باشند و با تجزيه و تحليل آنها به پيش‌بينى درستى نايل آيند. اين عوامل عبارت است از:
- وضعيت استقرار پاس دهنده
- مسير و ارتفاع پاس (توپ)
- وضعيت فيزيك بدن مهاجم (در هنگام پرش)
- مسير ديد مهاجم
- وضعيت بدن و دست‌هاى پاس‌دهند و... .
دفاع متحرك
پس از تشخيص محل اصلى آبشار، حركت مدافع براى ايجاد يك پوشش دفاعى مطمئن آغاز مى‌شود. اغلب در اين مرحله، مشاهده مى‌شود كه مدافعان با دست‌هاى كاملاً ثابت و كشيده به اين كار مبادرت مى‌كنند. اين روش ضمن اينكه فرصت مناسبى براى تغيير مسير توپ آبشار ايجاد مى‌كند، باعث مى‌شود كه كارآئى پوشش دفاعى در روى تور به حداقل برسد. براى رفع اين اشكال لازم است از فراگيران خواسته شود تا از دفاع متحرك استفاده كنند. اين روش، چنان كه از عنوان آن برمى‌آيد، با تغيير مسير آبشار تغيير كرده، دست‌هاى مدافع برحسب موقعيت آبشار به‌صورت متحرك عمل مى‌كنند و در مقابل توپ آبشار در بالاى تور سد دفاعى تشكيل مى‌دهند. نكتهٔ مهم ديگرى كه در هنگام دفاع يك نفره اهميت دارد. تفهيم اين موضوع است كه مدافعان بايد بتوانند پوشش دفاعى را بيشتر متوجه زاويه كنند، زيرا مهاجم زمانى كه خود را در مقابل يك دفاع تنها مى‌بيند، اغلب، ضربات آبشار را در مسير زاويه به اجراء درمى‌آورد. به‌طور كلى پوشش دفاع در روى تور از لحاظ روش اجرائى داراى درجاتى است. بهترين و كامل‌ترين سدّ دفاع موقعى است كه در همان ابتدا كار منجر به امتياز شود، ولى اكثر مواقع دفاع كامل در جريان بازى قرار مى‌گيرد. در چنين حالتى اگر توپ به ميدان مدافع برود قطعاً به‌عنوان يك دفاع مثبت اهميت دارد، چون لحظه‌اى بعد توپ برگشت شده به‌صورت آبشار به زمين مقابل كوبيده مى‌شود و در نهايت به امتياز تبديل مى‌گردد.
دفاع روى تور
- دفاع روى تور (دو نفره):
مواردى كه در اجراء دفاع روى تور به‌صورت يك نفره است، براى دفاع دو نفره نيز اهميت دارد. به‌عبارت ديگر دو مدافعى كه در عمليات تاكتيكى دفاع روى تور مشاركت و همكارى دارند، بايد موارد ذكر شده در دفاع يك نفره را براى كسب موفقيت اعمال نمايند. معمولاً محل تشكيل اين نوع دفاع در طرفين تور است، در اين روش بازيكنى كه در منطقهٔ سه (وسط) مستقر مى‌شود وظيفهٔ دشوارترى دارد، زيرا همواره ايجاد يك سدّ دفاعى مطمئن كه بتواند در مقابل حملاتى كه از مناطق چهار و دو زمين حريف صورت مى‌گيرد مقاومت كند، كم‌تر مشاهده مى‌شود (البته به اعتقاد برخى از صاحب‌نظران، دشوارى كار، مربوط به مدافعان كنارى است). (تصوير زير)
- دفاع روى تور (سه نفره):
اين شيوهٔ دفاعى اغلب، در مقابل حملاتى كه روى پاس‌هاى بلند صورت مى‌گيرد، اتخاذ مى‌شود. محل تشكيل آن معمولاً در وسط تور است. در رقابت‌ها براى پوشش روى تور كم‌تر از سه مدافع استفاده مى‌شود، زيرا حضور سه نفر مدافع در روى تور موجب افزايش فضاى خالى در زمين مدافعان مى‌گردد و تيم، در معرض آسيب جاخالى حريف قرار مى‌گيرد. در اين شيوهٔ دفاع نيز بازيكن وسط (منطقه ۳) در تمام عمليات تاكتيكى دفاع روى تور مشاركت دارد. او علاوه بر اينكه با مدافعان منطقهٔ دو و چهار در هر تهاجم همكارى مى‌كند، موظف است در پوشش روى تور هنگامى كه منطقهٔ حمله حريف از وسط تور انتخاب مى‌شود با ساير مدافعان همكارى نمايد. بنابراين، ظاهراً با توجه به اين نكات است كه مربيان در هنگام مسابقه، همواره بهترين مدافع خود را در منطقهٔ سه مستقر مى‌كنند (تصوير زير).
تمرينات شيوه‌هاى دفاع
مربى در نزديك خط يك‌سوم زمين مستقر مى‌شود و توپ را به‌صورت مستقيم يا مايل آبشار مى‌زند. در اين حالت، مدافع روى نيمكت ايستاده، با حركت به چپ و راست، توپ را دفاع مى‌كند. در صورت نبودِ نيمكت مطمئن، با پائين آوردن ارتفاع تور، اين تمرين بر روى زمين انجام مى‌شود (تصوير زير).
در اين تمرين مربى در نزديك تور ايستاده، براى مهاجمان در مناطق (۲،۳،۴) توپ پرتاب مى‌كند، آنها پس از انجام حركت سه گام توپ را آبشار مى‌زنند. در زمين مقابل يك نفر مدافع مستقر مى‌شود و با تغيير جاى خود از آنها دفاع مى‌كند. لازم است زمان پرتاب توپ براى آبشار، طورى تنظيم شود كه مدافع براى اجراء اين فن فرصت كافى داشته باشد (تصوير زير).
دفاع دو بازيكن در مقابل يك بازيكن حمله، مهاجم توپ خود را بلند به نقاط مختلف تور پرتاب كرده، آبشار مى‌زند؛ مدافعان با تنظيم وضعيت خود توپ‌ها را دفاع مى‌كنند؛ هر بار كه مدافعان موفق به دفاع شوند، يك امتياز دريافت مى‌كنند و هر بار كه مهاجم توپ را در داخل ميدان فرود آورد يك امتياز خواهد گرفت. پس از هر دور بازي، برنده تعيين مى‌شود و جاى مهاجم با يكى از مدافعان عوض مى‌شود (تصوير زير).
مربي، نزديك تور مى‌ايستد و براى مهاجمان مناطقِ چهار و دو به‌طور متناوب توپ پرتاب مى‌كند تا آنها آبشار بزنند. در طرف ديگر تور، مدافع ميانى (منطقهٔ سه) با تغيير جاى خود به كمك دو بازيكن مدافع كنارى رفته و دفاع دو نفره را انجام مى‌دهند. لازم است ارتفاع توپ‌هاى پرتاب شده براى مهاجمان، بلند انجام شود تا فرصتِ كافى براى مدافع ميانى در نزديك شدن به مدافعان كنارى وجود داشته باشد (تصوير زير).
سه بازيكن، دفاع روى تور انجام مى‌دهند. مربى در هنگامى كه در زمين مقابل ايستاده توپ را از روى تور براى مهاجم پرتاب مى‌كند. وى پس از دريافت توپ آن را به پاسور مى‌دهد و سپس براى آبشار زدن آماده مى‌شود. به مهاجم نبايد اجازه انداختن جاخالى داده شود. مهاجم قبل از چرخش بايد پنج امتياز كسب كرده باشد (تصوير زير).
منبع: http://www.aftabir.com